De Bangweulu Wetlands liggen in het grote Lake Bangweulu, een enorm waterrijk gebied. Het ligt in een ondiep moeras in het centrum van de craton plaat, het noord-Zambiaanse plateau. Het moeras wordt gevoed door 17 rivieren met een stroomgebied van 190.000 km², en watert af in de Luapula rivier. Het gebied overstroomt in het regenseizoen tussen november en maart. De gemiddelde jaarlijkse regenval bedraagt ongeveer 1.200 mm. 90% van het water dat het Bangweulu systeem instroomt verdampt. Het gevolg hiervan is dat het waterpeil in het centrum van het moeras varieert tussen de 1 en 2 meter. Hierdoor strekt vloedlijn zich uit over een lengte van 45 kilometer.
De moerassen zijn beschermd gebied met internationale betekenis onder de Ramsar-conventie. Het gebied is ecologisch gezien zeer gevoelig. Dit heeft geresulteerd in strikte regels over het rijden in de wetlands in het droge seizoen. Er mag uitsluitend op de gebaande paden worden gereden en het rijden moet tot een minimum beperkt blijven.
Bevolking
Het seizoen van de overstromingen dicteert het leven in de moerassen. Reeds honderden jaren bewoont de mens de randen van het moeras gebied. Het moeras is namelijk een rijke bron van voedsel. Het totale gebied is zo groot dat het overgrote deel van het park vrij is voor de dieren. De huidige bewoners van de noordelijke provincie zijn afstammelingen van emigranten uit het Congo bekken.
De eerste kolonisten stonden bekend als “de Ba-TWA” of “wildemannen”. Vroeger leefden zij op de eilanden die liggen in het gebied waar de Chambesi en de Luapula bij elkaar komen. Zij leefden van de visserij en de jacht en woonden in tijdelijke onderkomens. Vandaag de dag bouwen de stammen permanente dorpen en spreken dezelfde taal: Bemba.
Vegetatie
De hogere gronden rond de Bangweulu wetlands worden gedomineerd door miombobossen en dambossen. De wetlands zelf zijn voornamelijk begroeid met graslanden die variëren in samenstelling. De samenstelling is afhankelijk van de diepte van het water en de duur van de jaarlijkse overstromingen. Voor het grootste deel bestaan de moerassen uit gebieden met open water. Deze worden omringd door vaste dichte randen van Papyrus gras en Phragmites riet. De rietkragen zijn alleen toegankelijk in een ondiepe kano via een ingewikkeld netwerk van smalle kanalen. In tegenstelling tot de tijdelijk overspoelde wetlands zijn de graslanden en bossen beter te bereiken. Er is een grote verscheidenheid van vegetatietypen. Hierdoor is er een enorme variëteit aan vogelsoorten deze gebieden bewonen. Het hele jaar door spot u vershillende mooie vogels.
Tal van in het oog springende termietenheuvels zijn verspreid over een groot gebied. Dr. Livingstone noemde de Bangweulu wetlands “een wereld van water en mierenhopen”. De termietenheuvels dienen als kleine eilanden die veilig zijn voor eventuele overstromingen. De heuvels zorgen voor het voortbestaan van verschillende boomsoorten. In de loop van de tijd heeft zich een bos gevormd van verschillende boomsoorten waaronder de water bes, sausage tree, Kigelia Africana en enkele vijgensoorten.
Vogelleven
Een van de belangrijkste redenen om naar deze bijzondere waterrijke wildernis te gaan, is het ervaren van deze oneindige vlakke uitgestrektheid. Het uitzicht tot aan de horizon lijkt eindeloos. De kleurrijke vogels zijn prachtig en het zien van duizenden en duizenden inheemse zwarte lechwes is onvergetelijk.
Uitgestrekte open wetlands (soms enkele kilometers breed) liggen aan de rand van de permanente moerassen. Het watertapijt is gedurende 3 tot 6 maanden per jaar enkele centimeters tot 1 meter diep. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid jaarlijkse regen in de zomer. Deze ondiepe wateren zijn ideale voedselgronden voor grote aantallen inheemse vogels en talrijke zomer migranten. Velen van deze migranten leggen enorme afstanden af om te overwinteren in de Bangweulu Wetlands. De visrijke wateren worden als voedselbron gebruikt door onder andere witte en roze pelikanen, kraanvogels, witte ooievaars, shoebill ooievaars, lepelaars, ibissen. Ook de steltlopers kunt u hier zien. Deze vogels verplaatsen zich in enorme zwermen over de wetlands.
Eén van de meest zeldzame en ongrijpbare vogels in Afrika is de shoebill ooievaar. Deze vogel staat dicht bij de ooievaar. Ookal lijkt hij misschien meer op een pelikaan. De shoebill ooievaar heeft de Bangweulu wetlands gekozen als een van hun laatst overgebleven leefgebieden. De populatie wordt geschat op 500 exemplaren. Tijdens de eerste maanden na de zomerregens, wordt deze vreemd uitziende vogel regelmatig gezien aan de rand van het water tussen de permanente moerassen en de wetland.
Door de aanwezigheid van wetlands, graslanden en bossen staan de Bangweulu Wetlands garant voor een grote diversiteit aan vogels in een relatief klein gebied. Er zijn bijna 400 soorten in en om de wetlands geregistreerd.
Wildlife
Een van de meest bijzondere inheemse diersoorten in dit gebied is de black lechwe. Deze is familie van de rode lechwe die in Zuid-Afrika voorkomt en de Kafue lechwe die elders in Zambia voorkomen. Men schat de huidige populatie op 115.000 dieren. Naast de grote kuddes van black lechwes zijn er in het park ook sitatungas, tsessebes, reedbokken, duikers en oribis. Zebra’s, olifanten en buffels worden ook vaak waargenomen.
Tot in de vroege 1980’s leefden er ook leeuwen in de moerassen die aasden op de black lechwe en sitatunga. Door de toename van de menselijke activiteit aan de randen van de moerassen is de laatste leeuw uit de wetlands verdwenen. Hoewel zelden gezien, komen luipaarden nog wel voor. ’s Nachts ziet men wel eens hyena’s en hoort men jakhalzen. De rietkragen en het permanente water zijn uitstekende rust- en schuilplaatsen voor krokodillen en nijlpaarden.
African Parks Network
In 2008 is het beheer van de Bangweulu Wetlands en Liuwa Plains van de overheid van Zambia overgegaan naar African Parks. Deze non-profit organisatie herstelt en beheert nationale parken in Afrika onder andere met middelen van de Postcode Loterij en Stichting DOEN. Ze werken nauw samen met plaatselijke overheden en de lokale bevolking. Naast natuurparken in Zambia beheert African Parks onder andere ook Majete Wildlife Reserve, Liwonde National Park en Nkhotakota Wildlife Reserve in Malawi.
Uw individuele safari, op maat gemaakt