De Luangwa rivier is het absolute hoogtepunt van een safari naar de Luangwa vallei in Zambia. Aan de Luangwa rivier liggen ongerepte natuur parken als South Luangwa National Park, North Luangwa National Park en Luambe National Park. De rivier biedt ongekende hoeveelheden wildlife.

Uitloper Great Rift Valley

De Luangwa vallei is één van de belangrijkste natuurreservaten van Afrika. Met grote concentraties verschillende wilde dieren en vogels is de vallei wereldberoemd. Het landschap is typisch Afrika, met kuddes antilopen die onder doornen bomen schuilen of zwerven over de uitgestrekte vlaktes. Roofdieren die loeren naar hun prooi vanuit een schaduwrijke plek, een oeroud ritueel dat zich al vele jaren afspeelt in de vallei.

De Luangwa vallei ligt aan het einde van de Great Rift Valley, die is ontstaan na het verschuiven van 2 continentale platen. Het loopt van de Rode Zee zuidwaarts langs de lengte van oost-Afrika. Hierdoor zijn het spectaculaire platteland in oost-Afrika en de Afrikaanse meren ontstaan. Bij Zambia ontstond er een tweedeling:

  • Een arm naar het oosten naar Lake Malawi
  • En de westelijke arm wordt de Luangwa-vallei, met een lengte van ongeveer 700 km en een gemiddelde breedte van ongeveer 100 km

Luangwa vallei

De bodem van de vallei ligt ongeveer 1.000 meter lager dan het omliggende land. In het midden van de Luangwa vallei stroomt de Luangwa rivier. Tientallen zandrivieren, die ontstaan in het regenseizoen, voeden de Luangwa rivier. De Luangwa rivier kronkelt zich door de imposante rivierbedding. Bij overstromingen en stroomversnellingen kunnen de buitenste bochten eroderen en ontstaan er nieuwe lussen. Uiteindelijk maakt de rivier een nieuwe bocht, waardoor de oude bocht opdroogt. Zo worden nieuwe oevers gevormd. Deze lagunes zijn erg belangrijk voor de ecologie van de rivier. Dit is de reden voor goede bescherming van het gebied.

Spectaculair landschap

Het landschap is spectaculair en ruig, de vegetatie is dik. Bij de Luangwa rivier en zijn vele zijrivieren is het het hele jaar door groen. De rivier vormt een grens tussen North en South Luangwa National Park. Deze grens is de 30 km lange Munyamadzi-gang. In het oosten, tussen de twee belangrijkste parken is nog een klein en nog onontwikkeld park; Luambe genaamd. Verder ten oosten van de rotsachtige hooglanden buiten de invloed van de waterpeil wisselingen ligt het Lukusuzi National Park.

Bescherming wildlife in de vallei

De ontwikkeling van bescherming van de wilde dieren in het gebied begon aan het einde van de 19de eeuw. Toen begon het Britse Zuid-Afrikaanse vennootschap dat het gebied beheerde. De Britten verboden de jacht op nijlpaarden en olifanten. De Chikunda stam uit Mozambique en Arabische handelaren in Malawi waren fanatieke jagers. Hierdoor slonk de populatie nijlpaarden en olifanten in rap tempo. Met het herstel van het aantal olifanten, heeft het BSAC het eerste wildreservaat in de Luamfwa-regio in 1904 opgericht. Hiermee werd ook de laatste overgebleven inheemse Thornicroft’s giraffe beschermd.

In 1911 werd de bescherming teruggedraaid, omdat de olifantenpopulatie te groot werd waardoor lokale dorpelingen in gevaar kwamen. Geselecteerde jagers kregen licenties om op bepaalde olifanten te jagen. Helaas was de verleiding om de grootste te schieten voor hun tanden te groot.

In 1932 werd een diepgaand onderzoek afgerond, waarin de afkondiging van wildreservaten en de aanstelling van een olifanten beheersafdeling werd aanbevolen. North Luangwa National Park, South Luangwa National Park en Luambe National Park werden in 1938 geproclameerd. Twee jonge mannen, Norman Carr en Bert Schultz, werden in 1939 als field guides aangewezen.

Norman Carr safaripionier

Dorpen in de nationale parken werden naar de buitenranden verplaatst. Eind jaren 40 kwam Norman Carr met de aanbeveling om jacht safari’s te organiseren en de lokale bevolking te laten profiteren van de inkomsten. Game rangers werden gedetacheerd om als professionele jagers op te treden. In 1951 heeft Norman Carr een van de lokale Chiefs overtuigd om een deel van zijn land te reserveren als een wildreservaat grenzend aan het park. Hier werd een safari kamp gebouwd waarvan een deel van de opbrengsten naar de gemeenschap zouden terugvloeien.

Later kwam er een ponton over de Luangwa rivier en werden enkele andere safari kampen gebouwd. Naarmate de jaren verstreken, werden blijvende wegen aangelegd waardoor er ook andere safaribedrijven naar de Luangwa vallei kwamen. In 1973 werd de olifanten populatie op 100.000 geraamd. De stroperij nam toe en het aantal olifanten en de bedreigde neushoorn nam gestaagd af. Vandaag de dag is er een overvloed aan nijlpaarden langs de Luangwa rivier.

Save the Rhino Trust

De particulier gefinancierde: ‘Save the Rhino Trust‘ is in 1980 opgericht. Vanaf toen kwamen er uitgebreide patrouilles. Olifanten stroperij verminderde, maar de neushoorns konden helaas niet worden gered. Vandaag de dag zijn er helemaal geen neushoorns meer afwezig in het gebied. De beloning van buitenlanders voor een neushoorn hoorn was te verleidelijk voor de dorpelingen. In de Luangwa Vallei bevinden zich ongeveer 20 safaribedrijven. Deze zijn verspreid langs 150 kilometer van de Luangwa rivier. Ze variëren van budget safarikampen tot verfijnde lodges. Maak hier wandel safari’s, game drives, nacht game drives en foto safari’s.

Thornicroft giraffe in South Luangwa National Park Zambia
Thornicroft giraffe in South Luangwa National Park Zambia
Wandel safari North Luangwa National Park Zambia
Wandel safari North Luangwa National Park Zambia
Nijlpaard in Luambe National Park Zambia
Nijlpaard in Luambe National Park Zambia
Olifanten steken Luangwa rivier in Zambia over
Olifanten steken Luangwa rivier in Zambia over