Zimbabwanen verbouwen voedsel in de stad illegaal

Zondo woont niet op het platteland. Ze woont in Bulawayo, de tweede grootste stad van het land, waar in de dichtbevolkte voorsteden Tshabalala, Sizinda en Nkulumane overal stukjes grond in gebruik zijn genomen door de bewoners om maïs te verbouwen. ‘Ik heb nooit eerder zo veel maïs binnengehaald’, zegt Zondo. Honderd kilo maïsmeel verwacht ze over te houden.

Verboden

Ze weet alleen niet zeker of ze volgend jaar hetzelfde stukje land kan bewerken. Het is namelijk eigendom van de gemeente. En voedsel verbouwen op gemeentegrond is verboden. ‘We zijn continu bang dat onze oogst wordt vernietigd door de gemeente. Ik probeer heel snel te oogsten voordat iets dergelijks gebeurt.’

‘We zijn ons ervan bewust dat mensen verbouwen op ongebruikte grond, maar we moeten het ook humanitair zien’, zegt een gemeenteraadslid. ‘Mensen hebben voedsel nodig en we weten dat niet iedereen maïsmeel kan betalen.’ Zelf heeft hij overigens ook maïs geplant op een ongebruikt stukje gemeentegrond. ‘Maar het meeste land is bestemd voor woningen, dus permanent kan de teelt niet zijn.’

Volgens voedselexperts is het gebrek aan eigendom van kleine stukjes grond uiteindelijk funest voor de voedselzekerheid op lange termijn. Alleen Zimbabwe moest vorig jaar al 150.000 ton maïs importeren uit Zambia. Volgens de regering heeft het land 2,2 miljoen ton nodig om in zijn jaarlijkse behoefte te voorzien. Lokale boeren kunnen er eenvoudig niet in voorzien.

Wiskunde

‘Uiteindelijk komt het neer op simpele wiskunde’, zeg Japhet Mlilo, een ontwikkelingsexpert aan de Universiteit van Zimbabwe. ‘Maak stadslandbouw illegaal en mensen kunnen geen maïs planten. Dan zullen ze verhongeren. Of laat ze hun eigen gewassen verbouwen en je reduceert het aantal mensen dat voedselhulp nodig heeft.’

Sommige mensen vinden dat ontwikkelingslanden beter de eigendomsrechten moeten regelen. Alleen officieel eigendom zorgt ervoor dat mensen een een prikkel hebben om er goed voor te zorgen. Maar Mlilo is pragmatischer. ‘Bewoners weten wel welk stukje land van wie is, zelfs zonder eigendomspapieren. Ik moet de bewoners nog tegenkomen die ruziemaken over grond die ze in gebruik hebben genomen zonder officiële goedkeuring. Vanuit duurzaamheidsoogpunt zou het niet illegaal moeten zijn om jezelf proberen te voeden.’

Bron: IPS – Ignatius Banda geplaatst op 16 april 2014