Welkom in het wilde Zambia

Het grootste gedeelte van Zambia is wild, onontwikkeld en ongerept. Daarnaast is Zambia is een van de waterrijkste landen van Afrika – met vijf meren, drie grote rivieren, 17 watervallen en verschillende moeras gebieden is er ten alle tijden voldoende water te vinden. Deze combinatie vormt de perfecte thuisbasis van ongelooflijke aantallen van Afrika’s meest gewaardeerde wilde dieren en buitengewone vogels.

Gister zijn we langs de grote Zambezi getrokken en eindigde we ons avontuur in Lower Zambezi National Park. Zoals eerder verteld, lopen er drie grote rivieren door het land; de Kafue rivier en de Luangwa rivier maken het rivierennetwerk compleet. Beide rivieren ontstaan in het noorden van Zambia en monden uit in de Zambezi rivier. Vandaag vervolgen we onze reis door Zambia en reizen verder langs de Luangwa rivier.

De Luangwa vallei

Zambia is een ontzettend groot land, waar veel mensen zich daarop verkijken. De meest gebruikte manier om door het land te reizen is door middel van kleine vliegtuigen. Vliegen is een snelle manier om te verplaatsen en het land van een hele andere kant te zien. Het kan soms een volle dag of zelfs dagen rijden zijn om van het ene gebied naar het andere gebied te reizen. Het voordeel van het (zelf) rijden is dat het dagelijks leven aan je voorbij gaat. De keuze is aan u!

Na een nachtje overnacht te hebben in Lusaka, de hoofdstad van Zambia, maken we ons in de ochtend klaar voor ons vertrek naar de Luangwa Vallei. We laten de drukte en hectiek van de stad achter ons en stappen in een klein propeller vliegtuigje dat plaats biedt aan ongeveer 10 mensen. Het is ongeveer een uurtje vliegen naar Mfuwe airport; het dichtstbijzijnde vliegveld bij de Luangwa Vallei. Bij aankomst worden we opgewacht door een gids van de logde waar we de komende nachten verblijven en rijden we de prachtige Luangwa Vallei binnen.

Voordat we op pad gaan, eerst wat meer informatie over het ontstaan van deze prachtige vallei. De Luangwa Vallei ligt aan en vormt het laatste stukje van de Grote Rift Vallei, de continentale breuk die van de Rode Zee via Oost Afrika naar beneden loopt. Bij Zambia verdeelt de Rift zich over twee armen; de ene arm naar het oosten dat het Meer van Malawi vormt en een arm naar het westen dat de Luangwa Vallei vormt. In het westen vormt het Muchinga gebergte de grens van de vallei en het park. In het oosten is een vergelijkbare, zij het minder goed zichtbare helling of escarpment. De Luangwa Vallei ligt ongeveer duizend meter lager dan het omliggende plateau. Gemiddeld gesproken is de vallei ongeveer 700 kilometer lang en 100 kilometer breed.

Luangwa rivier in Luangwa vallei, Zambia
Luangwa rivier in Luangwa vallei, Zambia
Game drive in South Luangwa National Park Zambia
Game drive in South Luangwa National Park Zambia
Buffels in South Luangwa National Park Zambia
Buffels in South Luangwa National Park Zambia

De Luangwa rivier

Door het midden van deze indrukwekkende vallei stroomt de Luangwa rivier, een van de drie grote rivieren in Zambia. Het unieke aan deze rivier is dat hij nergens onderbroken wordt door bijvoorbeeld een dam, waardoor de rivier zijn eigen weg kan gaan. Dit verklaard het kronkelige pad dat de rivier maakt op de bodem van de vallei. Tijdens het regenseizoen wordt de rivier extra gevoed door tientallen zandrivieren die naar beneden komen. De vele regen zorgt voor het overstromen van de rivier, waardoor de buitenste bochten eroderen en slib in de lussen wordt afgezet. Uiteindelijk snijdt de rivier een nieuwe koers en laat de oude koers dichtslibben, waardoor ‘ox bow’ lagunes ontstaan. Deze lagunes vormen een belangrijk onderdeel van het ecosysteem van de rivierzone. Door de vele voedzame voedingstoffen in de lagunes, groeien er veel verschillende soorten grassen en andere vegetatie, wat op hun beurt weer veel dieren aantrekt. Dit verklaart het hoge draagvermogen van het gebied. Fascineren gewoon!

Het landschap van de Luangwa Vallei is werkelijk spectaculair te noemen met zijn ruige schoonheid, de vegetatie is enorm gevarieerd en, rond de Luangwa rivier en zijn vele zijrivieren, bevindt zich een weelderig bos dat het hele jaar door groen is. De vallei is de honingpot van Zambia! De veranderende seizoenen, het dynamische riviersysteem, de vruchtbare bodems en de weelderige vegetatie zorgen voor een enorme aanvoer van wilde dieren. Het vormt het thuis van een aantal van de meest geliefde grote dieren – waaronder de leeuw, het luipaard, de olifant en de buffel. Daarnaast kan je hier twee diersoorten spotten die alleen hiervoor komen; de Thornicroft’s Giraffe en de Cookson’s Wildebeest. Ook vind je in de rivier een van de grootste concentraties nijlpaarden en krokodillen.

De vallei is onder verdeeld in vier nationale parken. Langs de westelijke oevers van de rivier liggen de nationale parken North en South Luangwa. Tussen deze twee parken, ten oosten van de rivier, ligt nog een klein, onontdekt park; Luambe genaamd. Als laatste het Lukusuzi National Park, een park dat nog in ontwikkeling is. Elke park is anders en uniek op zijn eigen manier! We beginnen onze reis door de Luangwa Vallei in South Luangwa National Park, waar onze gids ons zojuist heeft afgezet bij een prachtige lodge aan de Luangwa rivier.

Welcome to paradise – South Luangwa National Park

Volgens experts is South Luangwa National Park een van de beste wildlife gebieden van de wereld en dat is niet zonder reden! Er zijn weinig plekken in Afrika die kunnen tippen aan South Luangwa National Park. Het gebied staat bekend om de grote aanwezigheid van overvloedige fauna en ongerepte vegetatie, de overweldigende schoonheid roept je vanuit elke hoek!

Het park heeft een oppervlakte van ongeveer 9000 vierkante meter en de Luangwa rivier loopt als een bloedlijn dwars door dit gebeid. Dit is dan ook de plek waar het meeste leven zich afspeelt. De veranderende seizoenen dragen bij aan de rijkdom van het park; van een droog, kaal bushveld in de winter, naar een weelderig, groen wonderland in de zomermaanden. en is het huis van meer dan 60 dierensoorten en bijna 450 verschillende vogels. Leeuwen, nijlpaarden, impalas, pukus, olifanten, giraffes, zebras, fish eagles, lilac-breasted rollers en nog zo veel meer; de lijst is eindeloos!

Tijdens een gamedrive door het park zal je ongetwijfeld grote groepen nijlpaarden zien in de rivier, waterbokken die aan de rand van de rivier van het verse gras aan het smullen zijn en honderden vogels horen zingen. De kans dat je een leeuw, luipaard of hyena tegen komt is behoorlijk groot. Het gebied staat bekend om zijn grote populatie leeuwen en het is een van de beste plekken ter wereld om het luipaard te zien. Het is echt de moeite waard om een mooi plekje langs de rivier te zoeken en het leven aan je voorbij te laten gaan. Het blijft een geweldig gezicht om een grote groep olifanten de rivier over te zien steken!

Leopard Valley

South Luangwa National Park staat ook wel bekend als ‘Leopard Valley’ en dat is niet zonder reden. Het luipaard is het dier dat het minst vaak gespot wordt, maar in South Luangwa worden ze met regelmaat gespot. Als je voor het eerst zo een prachtig dier spot en je misschien het gelukt heb dat hij langs de auto loop, is het werkelijk waar een onvergetelijke ervaring!

De luipaarden in South Luangwa laten vaak hun ongelofelijke aanpassingsvermogen zien. Dit maakt ze tot de beste jagers van de savanne. Luangwa luipaarden worden vaak gezien jagend op grote en soms bijzondere prooien. Door het verschillende landschap, worden ze elke keer gedwongen om hun jachtstrategie aan te passen. In een deel van het park bevinden zich diepen goten, waarschijnlijk hebben hier ooit zijriviertjes gelopen maar zijn door de jaren heen uitgedroogd. Deze zijn perfect voor het luipaard; ze besluipen hun prooi en kunnen wel tot op een paar meters komen voordat ze toe slaan. Dit kat en muis spel is een adembenemend mooi spektakel om te zien!

North Luangwa – het ontstaan

Na een aantal prachtige dagen in South Luangwa te hebben doorgebracht, gaan we vandaag op pad naar het noordelijke gedeelte van de Luangwa vallei. Al dieren spottend rijden we naar het noorden en komen aan in het North Luangwa National Park. Dit park is aanzienlijk minder ontwikkeld dan South Luangwa omdat er maar een aantal lodges gevestigd zijn. We verblijven de komende dagen in een prachtige lodge in ‘the middle of nowhere’.

North Luangwa National Park is ongeveer 4600 vierkante kilometer groot en dit afgelegen stukje Zambia biedt een van de beste wildlife ervaringen in het hele land, zo niet in heel zuidelijk Afrika. Een bezoek aan North Luangwa geeft je een unieke kans om Afrika te ervaren zoals het vroeger was. Het is er ruig, ongerept en je bent simpelweg een onopvallende getuige van deze adembenemende natuurlijke schoonheid. Dit fantastische stukje wildernis is pas relatief kort geopend voor bezoekers, waardoor de natuur jaren lang ongestoord zijn gang heeft kunnen gaan.

Nadat North Luangwa tot een wilderness area was bestempeld, was het voor niemand open om te bezoeken. Voor dertig jaar waren rangers de enige mensen die het park betraden. Tot 1984 toen de burgemeester John Harvey en zijn vrouw een plek zochten voor hun wandel safaris en voor het eerst mensen naar dit gebied brachten.

Een paar jaar later kregen de onderzoekers Mark en Delia Owens, bekend door hun boek ‘Cry of the Kalahari’, toestemming om een onderzoekstation te openen in het park. Door hun invloed en als een middel om de stroperij tegen te gaan, stemde de autoriteiten in om meer operators toe te laten in het park. Sindsdien is er een beperkt aantal bezoekers per jaar toegestaan voor wandel safaris en game drives onder begeleiding van een professionele gids. De inspanningen van de Owens in North Luangwa hebben ze beschreven in hun boek ‘Survivors Song / The Eye of the Elephant’. Zeker de moeite waard om voor uw bezoek te lezen!

Wandel safari North Luangwa National Park Zambia
Wandel safari North Luangwa National Park Zambia

North Luangwa – de ongerepte wildernis

Het park ligt net als South Luangwa op de westelijke oever van de Luangwa rivier. Het grote verschil is dat het onwaarschijnlijk is andere mensen tegen komt tijdens je trip. Het voelt alsof je het park helemaal voor jezelf hebt waardoor je beleving nog intenser wordt! Ook hier loopt de Luangwa rivier dwars door het gebied, maar er zijn tal van andere zijrivieren die het landschap van Norht Luangwa vormgeven. De kristal heldere Mwaleshi rivier stroomt via het escarpment naar beneden, waardoor op sommige plekken kleine watervallen ontstaan. Deze verdwijnen in het droge seizoen, wat er voor zorgt dat de dieren uit de bush trekken naar de grote rivier en pools in de zoektocht naar water. Het is niet toegestaan om met een game drive het Mwaleshi gebied te bezoeken, alleen te voet is het toegestaan; een onvergetelijk ervaring waar we zo iets dieper op in zullen gaan!

North Luangwa is het enige gebied in Zambia waar je die Big 5 kunt zien (leeuw, luipaard, buffel, olifant en neushoorn). Een conservatie project voor de zwart neushoorn heeft ervoor gezorgd dat het dier hier nog steeds te vinden is. Je moet echt geluk hebben om ze te zien, want het zijn hele schuwe dieren, maar als je ze dan ziet WOW! Daarnaast vindt in North Luangwa een prachtig fenomeen plaats; grote groepen carmine bee-eaters komen naar de randen van de rivier om de mineralen te eten. Een fantastisch gezicht, waar vogelaars en fotograven geen genoeg van zullen krijgen.  Geniet van al het wild dat aan je voorbij komt, met het geluid van brullende nijlpaarden en de duizenden vogels op de achtergrond.

Luambe – het onbekende broertje van North & South Luangwa

Tussen North en South Luangwa in ligt het onbekende Luambe National Park. Met 254 vierkante kilometer is het een van de kleinste nationale parken van Zambia. Het is meer dan de moeite waard en vandaar dat wij na een paar dagen door North Luangwa gelopen te hebben, besluiten hebben om vandaag naar dit park te vertrekken. De komende dagen brengen we hier door.

Luambe is sinds 1938 een nationaal park waardoor het een van de oudste conservatie gebieden van Zambia is. Het gebied is vergelijkbaar met zijn grote omliggende broers; de vegetatie is net zo ongerept, ruig en wild en de wilde dieren die hiervoor komen zijn vergelijkbaar. Het grote verschil is dat de hoeveelheid dieren, met andere worden de dierendichtheid, lager ligt dan in de grote parken. Dit heeft als voordeel dat Luambe National Park minder druk bezocht is dan zijn bekende buren!

Ook al is het zo een klein park, de verscheidenheid aan gebieden is enorm; binnen een paar kilometer verandert de vegetatie van rivierbos, naar woodlands, floodplains tot met sausage-tree bedekte open grasvlaktes van de Chipuka plains. Er zijn tot over 200 vogel soorten te vinden en de populatie van olifanten en die van de leeuw en luipaard zijn aan het groeien. Dus het is meer dan de moeite waard om dit onontdekte stukje van Zambia te bezoeken voordat iedereen het doet!

Luangwa vallei – De bakermat van de wandel safari

Wandel safari – het is al een aantal keer voorbij gekomen, maar de Luangwa vallei staat ook wel bekend als de bakermat van de wandel safari. In sommige gebieden is het zelfs de enige (toegestane) manier om een prachtige gebied te ontdekken. Een wandel safari is de perfect manier om Afrika’s wildernis van dichtbij te ontdekken; leer over het gebied en flora en fauna daarin, spot kleurrijke vogels en vertraag naar het tempo van de natuur. Je komt dichter bij wilde dieren dan wanneer je met een auto op pad bent; een spannend gevoel!

In een klein groepje, met een professionele gids en een ranger ga je op pad. Het doel van de gids is niet alleen om je zoveel mogelijk wilde dieren te laten zien, maar ook om je meer te leren over de omgeving en het leefgebied van de dieren. Er zal ongetwijfeld een moment komen waarin je poep van verschillende dieren aan het bestuderen bent, omdat het veel zegt over wat deze dieren eten. Ook leer je meer over verschillende planten en bomen. Tijdens het wandelen is het ook veel makkelijker om vogels te spotten. Echt een geweldige ervaring. Meestal duurt een wandel safari een paar uur, maar je kan ook een tocht van meerder dagen maken. Voor de echte liefhebbers onder ons!

Na terug te zijn gekomen van onze laatste wandel safari is het helaas tijd om onze spullen weer te pakken. Met een berg aan mooie herinneringen en nieuwe ervaringen laten we de magische Luangwa vallei achter ons en trekken we verder naar het noorden van Zambia. Hier gaan we morgen verder! Zien we je dan weer?

Zambia reissuggesties vraag offerte op maat aan